Heb je de laatste tijd ook veel horen waaien over de ‘imprevisieleer’ maar weet je niet exact wat het betekent? Wel, met de imprevisieleer komt het erop neer dat iedere partij die een contract sluit, aan de andere partij kan vragen om dit contract te heronderhandelen indien er onvoorziene omstandigheden zouden plaatsvinden. Het nieuwe verbintenissenrecht verankert deze imprevisieleer nu in het Belgische recht.
Sinds 1 januari 2023 biedt de imprevisieleer de mogelijkheid om overeenkomsten die na die datum zijn gesloten te heronderhandelen op basis van artikel 5.74 van het Burgerlijk Wetboek, op voorwaarde dat:
1° een verandering van omstandigheden de uitvoering van het contract buitensporig bezwarend maakt, zodanig dat de uitvoering ervan redelijkerwijze niet langer kan worden geëist;
2° die verandering onvoorzienbaar was bij de contractsluiting;
3° die verandering ontoerekenbaar is aan de schuldenaar;
4° de schuldenaar dit risico niet voor zijn rekening heeft genomen;
5° de wet noch het contract die mogelijkheid uitsluiten.
Impact op overeenkomsten
Tegelijk is het nog steeds mogelijk om deze heronderhandelingsverplichting contractueel uit te sluiten. Wees daarom alert dat dergelijke clausule niet wordt opgenomen indien je gebruik wil maken van dit recht om opnieuw te kunnen onderhandelen.
Wil je dit recht net wél uitsluiten, dan kan je volgende clausule opnemen in de overeenkomst:
“Partijen komen uitdrukkelijk overeen dat zij artikel 5.74 van Boek 5 Burgerlijk Wetboek (de imprevisieleer) uitsluiten aangaande deze overeenkomst.”
Ruimer dan overmacht
Het is belangrijk om imprevisieleer te onderscheiden van overmacht. Bij overmacht is er sprake van omstandigheden die het de partij onmogelijk maken om zijn/haar verbintenissen uit te voeren. Bij imprevisieleer is het voldoende dat de gewijzigde omstandigheden leiden tot aanzienlijke moeilijkheden voor de partij bij het nakomen van zijn/haar verbintenissen. De imprevisieleer is dus ruimer dan overmacht.
Bron: CIB