De Vlaamse regering wil de toegankelijkheidsregels voor publieke gebouwen strikter toepassen. Veel van die gebouwen, waaronder ook appartementsgebouwen, studentenhuizen, toeristische verblijfsaccommodaties, … blijken in de praktijk niet voldoende toegankelijk voor personen met een beperking. De Vlaamse regering heeft daarom een conceptnota uitgewerkt met maatregelen die de gebouwen in kwestie toegankelijker moeten maken.
Via de gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid (BVR 5 juni 2009) legt de Vlaamse regering normen op om publieke gebouwen toegankelijker te maken voor personen met een handicap. Dit gaat om overheidsgebouwen, maar even goed appartementsgebouwen, meergezinswoningen, studentenhuizen, toeristische verblijfsaccommodaties, ….
Uit een evaluatieonderzoek van Inter, het agentschap Toegankelijk Vlaanderen, blijkt echter dat de verordening in vergunningsaanvragen nauwelijks of niet correct wordt toegepast. De Vlaamse regering heeft daarom een conceptnota uitgewerkt met maatregelen om de toegankelijkheid van publieke gebouwen te verbeteren.
Oorzaken en oplossingen
De nota vertrekt uit de vaststelling dat de bestaande regelgeving rond toegankelijkheid zelden tot niet correct in de praktijk wordt gebracht. Hiervoor worden een aantal oorzaken en voorgestelde oplossingen naar voor geschoven:
De toetsing van voorgenomen projecten aan de toegankelijkheidsnormen;
Het toepassingsgebied van de verordening;
De toegankelijkheidsnormen zelf; en
De handhaving.
Wat de toetsing betreft, beschouwt men als voornaamste hinderpaal het feit dat het omgevingsambtenaren zowel aan tijd als kennis ter zake ontbreekt. Als oplossing wil men de toetsing van de vergunningsprocedure naar de ontwerpfase verschuiven. Iedere omgevingsvergunningsaanvraag zal voortaan een toegankelijkheidsverslag van een geaccrediteerde verslaggever moeten bevatten. Dit verslag moet de omgevingsambtenaar hetzij informeren hoe voldaan is aan de toegankelijkheidsnormen, hetzij een gemotiveerde afwijkingsaanvraag bevatten.
Het toepassingsgebied blijkt te complex te zijn. Als oplossing wordt voorgesteld om dit te vereenvoudigen en uniformiseren. Er wordt hiervoor echter geen concrete benadering aangegeven.
Omtrent de toegankelijkheidsnormen zelf wordt vastgesteld dat deze makkelijker te behalen zijn bij nieuwbouw en uitbreiding, dan bij renovatieprojecten. In beide gevallen zijn afwijkingen mogelijk, maar het ontbreekt aan expertise om deze te beoordelen. Daarom wil men de knelpunten in kaart brengen, en formele, consulteerbare afwegingskaders opstellen waaraan afwijkingen kunnen worden getoetst.
De handhaving blijkt in de praktijk onbestaande te zijn. Als antwoord op het tekort aan expertise wil men het agentschap Inter laten optreden als intermediair, die op grond van klachten de toepassing van de regels kan controleren. Deze handhaving zou het sluitstuk van het beleid vormen.
Implicaties
Een en ander is nog weinig concreet, terwijl van de concrete vormgeving zal afhangen hoeveel inspanningen syndici, uitbaters, etc. zullen moeten leveren.
Het lijkt wel al vast te staan dat een omgevingsvergunningsaanvraag voor het bouwen, verbouwen, herbouwen of uitbreiden van publiek toegankelijke constructies, binnen afzienbare tijd ook een toegankelijkheidsverslag zal vergen van een geaccrediteerd toegankelijkheidsverslaggever. Wellicht zal de kost voor het opstellen hiervan voor de bouwheer zijn.
Langs de andere kant zal het toegankelijkheidsverslag van bij aanvraag ook een bepaalde rechtszekerheid bieden, aangezien op deze manier al van bij aanvang van een project de toegankelijkheid en de regels daaromtrent mee doordacht zullen zijn.
(bron: CIB)
